God is de eerste in de heilsweg

Openbaring 2:1-8

“Wie overwint, hem zal Ik geven te eten van de boom des levens, die in het paradijs Gods is”. Openbaring 2:7b.

Daar de Here de engelen voortdurend in zijn rechterhand houdt, terwijl Hij wandelt te midden van de gemeenten (kandelaren), staan de steden en hun gemeenten als profetieën model voor de tijd van Pinksteren tot de wederkomst in zeven perioden. Want het is de Here die de sleutels van de dood heeft, en met zijn engelen de wereld en de Kerk leidt tot de jongste dag!

Doch omdat Hij met de engelen in zijn rechterhand te midden van de zeven gemeenten (kandelaren) verblijf houdt, regeert Hij de wereld ten gunste van de Kerk. De toestand van de wereld is voor de Kerk dan gelijk aan de bijzondere kenmerken van de betreffende stad. Daarbij is de tijd afhankelijk van de plaats van de stad in de reeks van de zeven steden.

“Dit zegt Hij, die de zeven sterren in zijn rechterhand houdt, die tussen de zeven gouden kandelaren wandelt”.

Nu de brief aan de engel van de gemeente te Efeze de eerste brief is, in de reeks van zeven, is deze van toepassing op de tijd van en na de apostelen. Dit wordt duidelijk door het feit, dat er in die tijd foute apostelen waren. Want daar de Kerk in die tijd foute apostelen op de proef stelde en ontmaskerde, betekent, dat de apostelen toen al waren gedood:

“Ik weet uw werken en inspanning en uw volharding en dat gij de kwaden niet kunt verdragen en hen op de proef gesteld hebt, die zeggen dat zij apostelen zijn, maar het niet zijn, en dat gij hen leugenaars hebt bevonden”.

Bij de eerste brief trekt “wat is”, en “wat komen zal”, gelijk op. Zodat de bijzondere kenmerken van de stad Efeze te kennen geeft, wat de omstandigheden in de wereld zijn voor de Kerk in de tijd van de apostelen en daarna. De bijzondere kenmerken van de stad Efeze staan model voor de omstandigheden van de wereld, toen de Kerk de opdracht kreeg tot de verkondiging van het Evangelie.

Welnu, het bijzondere van de stad Efeze was, dat deze toen de belangrijkste handelsstad van Klein-Azië was, omdat daarin drie grote handelswegen samenkwamen. Bovendien waren er ter wille van de handel geen grenzen in het grote Romeinse Rijk. Verder was er in het Rijk één taal (Griekse taal). Genoemde zaken maakte het Rijk vrij toegankelijk voor het Evangelie. Die bijzondere omstandigheden waren niet alleen voor de handel uitermate gunstig, maar eveneens voor de verkondiging en verbreiding van het Evangelie van Jezus Christus. Dankzij de grootte van het Rijk zonder binnengrenzen, en de ene Griekse taal, konden de apostelen overal in het grote Romeinse wereldrijk het geheim van het Evangelie verkondigen. De apostelen hebben op bevel van Jezus het Evangelie wereldwijd verkondigd, terwijl de Here gezorgd heeft voor één wereldrijk zonder grenzen met één taal.

En de gelovigen volharden, ook toen valse apostelen de Kerk poogden binnen te dringen. Verder hebben ze volhard en verdragen, toen ze verdrukt en gesmaad werden om der wille van de naam van Jezus. Anders gezegd, ze lieten zich door niets en niemand ontmoedigen. Die volharding vond zijn diepste oorzaak in Gods verkiezende genade jegens hen. Hun geloofsijver ontstond door het inzicht dat God de eerste is in de heilsweg, omdat Hij de harten van de hoorder moet openen voor het geheim van het Evangelie! Ze volhardden in de naam en de kracht van Jezus, omdat ze persoonlijk Gods genade in en door hun gebeden tijdens het leven van elke dag mochten ervaren:

“en gij hebt volharding en hebt verdragen om mijns naams wil en gij zijt niet moede geworden”.

De gunstige omstandigheden voor de verbreiding van het Evangelie was tegelijk een gevaar voor de Kerk. De wereldwijde groei van de Kerk door de verkondiging van het Evangelie, maakt de mens gemakkelijk blind voor het feit dat God als eerste het hart moet openen!
De eerste reddende genade van God werd openbaar bij de uittocht uit Egypte, toen de Here Israël het geheim bekendmaakte om hun eerstgeborenen te redden van de engel des verderf. Het reddingsplan dat God Israël gaf, bleef toen voor de Egyptenaren geheim.

Maar om de volle betekenis van de eerste liefde te vatten moest de gemeente te Efeze naar des Heren woord zich herinneren van welke hoogte zij gevallen zijn door de zondeval. Dat gold ook voor Israël om aan de dood door de verderfengel bij de tiende plaag te ontkomen.
Toen Israël het bloed op hun deurposten streek beleed zij even schuldig als de Egyptenaren te zijn, en nochtans te geloven in de uitweg door het bloed van Christus. Zo redde God Israëls eerstgeborenen door hen het geheim van de uitweg in Christus te verkondigen. Gods redding door zijn genade kreeg voor Israël pas echte betekenis, toen Hij hen bevel gaf zich te herinneren van welke hoogte zij in het paradijs waren gevallen door de zondeval.

Precies eender is na Pasen het openen van de harten voor het woord de eerste liefde van God, toen Hij het geheim van het Evangelie door de apostelen aan heidenen liet verkondigen. Doch ook bij christenen wordt Gods genade pas de eerste liefde, als zij ontdekken waarvan zij zijn gevallen. Dan kunnen zij het geheim van het heil in Jezus zich toe-eigenen. Het afdanken van de eerste liefde gebeurt daar waar men vergeet, dat niemand tot geloof in Jezus kan komen, tenzij de Vader hem trekke. God is de eerste, die niet alleen de gunstige omstandigheden voor de verbreiding van het Evangelie maakte, maar is ook de eerste en laatste bij het openen van het mensenhart voor Gods Woord. Alleen waar God de eerste en de laatste is, zal een hartelijke relatie met de levende God ontstaan:

“Maar Ik heb tegen u, dat gij uw eerste liefde verzaakt hebt. Gedenk dan, van welke hoogte gij gevallen zijt en bekeer u en doe weer uw eerste werken”.

Hoe ernstig dit verzaken van de eerste liefde was, blijkt nu God dreigde de kandelaar van hen weg te nemen. Dat wegnemen betekent dat God als eerste in de heilsweg gekend moet worden. Zo niet dan grijpt de Here in. Want de Here laat zijn Kerk niet aan hun lot over:

“Ik zal uw kandelaar van zijn plaats wegnemen, indien gij u niet bekeert”.

Volgens deze brief deed de Kerk er toen alles aan om zuiver te blijven in de leer. Ook hebben zij gestreden tegen de bedrijvers van openbare zonden. Zelfs dwaalleraars hebben zij weten te ontmaskeren als pseudo-apostelen. Zo hielden zij het Evangelie zuiver, dat Gods Zoon in de meest smadelijke kruisdood zijn leven had gegeven als losprijs voor de mens.
Zij verlieten echter de eerste liefde, zodat hun geloofsleven een zaak werd van het verstand en niet van het hart. Dat gebeurt als men Gods verkiezende genade in de heilsweg vergeet. Zonder de eerste liefde is er geen hartelijk berouw en geen relatie met God door het bloed van Christus. Zodat zonder ingrijpen van de Here, met de tijd de Kerk verloren zou zijn gegaan.

Echter Gods Zoon, die voortdurend verblijft tussen de kandelaren, en die de steden en wereld regeert ten dienste van de Kerk, laat niet varen de werken van zijn handen. Hij gaat door. Want behalve Christus is Hij de Almachtige. Naast zijn waarschuwing en oproep om de eerste liefde te omhelzen, gaat Hij bij onbekeerde christenen de kandelaar wegnemen.
Daar Efeze ten tijde van de apostelen de grootste en belangrijkste stad was van Klein-Azië, tonen de omstandigheden van deze stad, dat hierdoor destijds de hele Kerk werd bedreigd. Omdat er drie handelswegen in deze stad uit kwamen, geeft Efeze een betrouwbaar beeld van de zeer gunstige omstandigheden voor zending onder heidenen in de toenmalige wereld.

Doch zo gemakkelijk het Evangelie in het Romeinse wereldrijk verkondigd kon worden, even gemakkelijk gaan christenen menen dat zij beslissen over “het lidmaatschap” van de Kerk. De omgang met God is in het geloofsleven pas echt en levend, waar men de liefde van Gods verkiezende genade erkent en ervaart. Dat wil zeggen zonder kennis van de eerste liefde van God blijft het hart buiten de omgang met de Eeuwige:

“doe weer uw eerste werken. Maar zo niet, dan kom Ik tot u en Ik zal uw kandelaar van zijn plaats wegnemen, indien gij u niet bekeert”.

Het is juist het verstaan van de eerste woorden van de wet, die het geloof in en de omgang met God levend houdt. Hoewel de zondaar geheel door het bloed van Christus gereinigd wordt, brengt de wet de uittocht uit Egypte in herinnering en daarmee Gods verkiezende genade. De Kerk die het Evangelie losmaakt van Gods genade, raakt de omgang met God kwijt.
Het wegnemen van de kandelaar is het gevolg van het niet gedenken van de zondeval en haar gevolgen. En de kandelaar wegnemen is uitgezet worden uit de Kerk in de wereld. Voor deze gemeente is Christus, die te midden van de kandelaren is, dan geen Middelaar meer bij God. Doch om te voorkomen dat geroepenen met een ingebeelde hemel verloren gaan, ging Jezus hierna zeer diep ingrijpen. De dreiging door Christus, is de voorbode van de latere vervolging van christenen door Romeinse keizers tot 313 na Christus, zoals de tweede brief leert.

Om de kandelaar van onbekeerde christenen weg te nemen, heeft de Here toen de dreiging van gevangenschap gebruikt. Want elke onbekeerde, die om zijn geloof in Jezus wordt gevangen genomen, loochent het geloof als hij geen persoonlijke relatie heeft met God.
Door de christenvervolgingen tijdens de Romeinse keizers, heeft de Here de Kerk ingeprent, dat bekering en omgang met God een must is voor de verkrijging van een levend geloof. Door zijn woord én de toestand in de wereld, dwong Hij hen tot een levende relatie met Jezus. Zo bewaart de Here de Kerk, die gezegd heeft: “zonder Mij kunt gij niets doen”.
Alle zogenaamde “naamchristenen” hebben toen het geloof in Christus moeten verraden, en kwamen daardoor buiten de Kerk te staan. Een naamchristen is iedereen, die geen omgang heeft met God en Jezus niet navolgt door zijn geboden. Geen dagelijkse relatie is altijd het eerste gevaar dat de Kerk bedreigt, vooral als heidenen massaal tot de Kerk toetreden.

De engel van de gemeente te Efeze doelt dus op de eerste periode van de Kerk, de tijd van en na de apostelen. Dat is de tijd direct voorafgaande aan de vervolgingen door de Romeinen. Met de eerste brief wordt een dodelijk gevaar openbaar, dat in elke tijd de Kerk zal bedreigen. En het feit dat Efeze korte tijd later tot een ruïne is vervallen, betekent dat deze zonde voor veel christenen dodelijk is geweest. Dit eerste gevaar is ook tegenwoordig een groot gevaar! Niet de kennis dat Gods Zoon met zijn vergoten bloed de zonde van de wereld heeft weggenomen, geeft recht op het eeuwige leven. Evenmin het lidmaatschap van een goede reformatorische kerk. Het heil moet men zich toe-eigenen. Dat wil zeggen, het ware geloof is niet alleen een zeker weten (verstand), maar ook een vast vertrouwen (hart). En dat vertrouwen geeft de Here door de Heilige Geest langs de weg van een geloofsrelatie. Door Gods wet gedenkt men als eerste de betekenis van Gods verkiezende genade. Door Gods genade telkens te gedenken doet men Gods geboden uit liefde tot God, die de eerste en de laatste.is. Dat kan alleen door dagelijkse omgang met en navolging van Christus, zoals de tweede brief over de martelaren aantoont. Dit is geen éénmalig gebeuren, zodat elke naamchristen en gearriveerde hiermee is veroordeeld.:

“doe weer uw eerste werken”.

Wie daar niet aan wil, het mag allemaal, maar men raakt dan de geloofsliefde kwijt. Maar de Here blijft tot de jongste dag meewerken zijn Kerk te bouwen en te bewaren. Hij bewaarde en bouwde zijn Kerk door vreselijke vervolgingen door de Satan en de wereld toe te laten. Vervolgingen, waarbij Jezus martelaren nabij was die hulp en kracht van Hem verwachten:

“Wie overwint, hem zal Ik geven te eten van de boom des levens, die in het paradijs Gods is”.

NAAR BOVEN